۱۰ ابزار بازیابی اطلاعات در لینوکس
موضوعاتی که در این مقاله به آنها پرداخته خواهد شد، به شرح زیر است:
- TestDisk: بازیابی پارتیشن‌ها و تعمیر دیسک‌های غیرقابل بوت
- PhotoRec: ابزار بازیابی فایل متن‌باز برای لینوکس، macOS و ویندوز
- ddrescue: بازیابی اطلاعات از دیسک‌های آسیب‌دیده
- Extundelete: بازیابی فایل‌های حذف‌شده از سیستم فایل Ext3 و Ext4
- Mondo Rescue: ابزاری جامع برای بازیابی و پشتیبان‌گیری
- SafeCopy: نجات اطلاعات از رسانه‌های ذخیره‌سازی با بدسکتور
- Redo Rescue: ایجاد و بازیابی پشتیبان سیستم
- Boot Repair: ابزار ساده برای رفع مشکلات بوت
- Foremost: بازیابی فایل‌های حذف‌شده بر اساس نوع فایل
- Scalpel: ابزار بازیابی فایل مبتنی بر امضا
۱۰ ابزار برتر بازیابی اطلاعات در لینوکس که باید بشناسید
ابزارهای بازیابی اطلاعات لینوکس، برنامه‌های ضروری‌ای هستند که به کاربران امکان بازیابی داده‌های حذف‌شده یا آسیب‌دیده از سیستم‌عامل‌های لینوکس را می‌دهند. این ابزارهای قدرتمند، حتی در شرایط سخت مانند حذف تصادفی، خرابی سخت‌افزاری، یا آسیب به سیستم فایل، با روش‌های مختلفی به کاربران کمک می‌کنند تا اطلاعات ارزشمند خود را بازگردانند و از دست دادن اطلاعات جلوگیری کنند.
استفاده از ابزارهای بازیابی داده در سیستم‌های لینوکسی، نه تنها زمان بازیابی اطلاعات را به شدت کاهش می‌دهد، بلکه استرس ناشی از از دست رفتن داده‌ها را نیز کم کرده و امکان دسترسی به فایل‌ها و اطلاعات مهم را برای کاربران حرفه‌ای و شخصی فراهم می‌سازد. این ابزارها برای همه کاربران لینوکس ضروری هستند و به افزایش امنیت داده‌ها کمک می‌کنند.
۱. TestDisk: نرم‌افزار منبع‌باز بازیابی پارتیشن و تعمیر دیسک‌های غیرقابل بوت در لینوکس
TestDisk یکی از ابزار قدرتمند و رایگان بازیابی اطلاعات در لینوکس است که به طور خاص برای بازیابی پارتیشن‌های حذف‌شده و تعمیر بخش‌های بوت طراحی شده است. این برنامه با داشتن ویژگی‌های پیشرفته و سازگاری گسترده با سیستم‌های فایل مانند FAT، NTFS، ext2/ext3، و فرمت‌های دیگر، به کاربران کمک می‌کند تا به سرعت اطلاعات گم‌شده خود را بازیابی کنند.
این ابزار با هدف اصلی رفع مشکلات دیسک‌های غیرقابل بوت توسعه یافت، اما به مرور زمان با به‌روزرسانی‌های جدید، قابلیت‌های کاربردی‌تری نیز برای بازیابی پارتیشن‌های حذف شده و بوت‌پذیر کردن دیسک‌های آسیب‌دیده پیدا کرده است. TestDisk گزینه‌ای قابل اعتماد برای افرادی است که به دنبال بازیابی اطلاعات از دست‌رفته و یا اصلاح دیسک‌های خراب در سیستم‌عامل لینوکس هستند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه عملکرد و راهنمای استفاده از این ابزار، می‌توانید به سایت اصلی TestDisk مراجعه کنید و از امکانات آن برای بازیابی داده‌های خود بهره‌مند شوید.
نحوه عملکرد TestDisk و کاربردهای آن در آموزش بازیابی اطلاعات در لینوکس
TestDisk ابزاری قدرتمند برای بازیابی پارتیشن‌های گم‌شده و تعمیر دیسک‌های غیرقابل بوت است. این ابزار با تجزیه و تحلیل ساختار دیسک، پارتیشن‌ها و داده‌های از دست رفته را شناسایی می‌کند و با بازنویسی جدول پارتیشن یا بازسازی بخش بوت، دسترسی مجدد به داده‌ها را ممکن می‌سازد.
در فرایند بازیابی فایل‌ها، TestDisk دیسک را با دقت اسکن کرده و فایل‌های حذف‌شده را شناسایی می‌کند تا اطلاعات را از دیسک‌های فرمت‌شده یا آسیب‌دیده بازیابی کند. این برنامه قابلیت بازسازی بخش‌های بوت آسیب‌دیده را نیز دارد و می‌تواند دیسک‌های غیرقابل بوت را بدون از دست دادن داده‌ها به حالت قابل بوت بازگرداند.
مزایای استفاده از TestDisk
این ابزار، که به صورت رایگان و متن‌باز عرضه می‌شود، به لطف به‌روزرسانی‌های منظم جامعه توسعه‌دهندگان، امنیت و کارایی بالایی دارد. پشتیبانی از سیستم‌های فایل مختلف مانند NTFS، FAT، و ext2/ext3، TestDisk را به ابزاری همه‌کاره برای بازیابی اطلاعات در لینوکس تبدیل کرده است.
TestDisk به‌ویژه در بازیابی پارتیشن‌های حذف‌شده، که معمولاً در فرایندهای بازیابی چالشی محسوب می‌شود، عملکرد بسیار مؤثری دارد. علاوه بر این، با تعمیر بخش‌های بوت آسیب‌دیده، دیسک‌های غیرقابل بوت را به حالت عملیاتی بازمی‌گرداند.
معایب TestDisk
رابط کاربری TestDisk بر پایه خط فرمان است و گزینه‌ای برای رابط گرافیکی ندارد، که استفاده از آن را برای کاربران غیر فنی دشوار می‌کند. همچنین، این نرم‌افزار ویژگی‌های پیشرفته‌ای ارائه می‌دهد که نیاز به تخصص فنی دارند و ممکن است برای کاربران مبتدی پیچیدگی و چالش ایجاد کند.
۲. آشنایی با PhotoRec: ابزار بازیابی فایل متن‌باز برای لینوکس، macOS و ویندوز
PhotoRec چیست و چگونه کار می‌کند؟
PhotoRec یک ابزار قدرتمند و متن‌باز برای بازیابی اطلاعات در لینوکس از دیسک‌های سخت، کارت‌های حافظه، USB و CD-ROMها است. این ابزار با اسکن دیسک به‌صورت بلوک به بلوک، فایل‌ها را حتی از دیسک‌های فرمت‌شده یا آسیب‌دیده بازمی‌گرداند و سیستم فایل را دور می‌زند تا داده‌ها را بازیابی کند. به‌عنوان یک ابزار مناسب برای بازیابی فایل‌ها، PhotoRec می‌تواند به‌شکلی مؤثر بر روی سیستم‌های لینوکس، macOS و ویندوز کار کند.
مزایای استفاده از PhotoRec برای بازیابی فایل‌ها در آموزش بازیابی اطلاعات در لینوکس
PhotoRec به دلیل متن‌باز و رایگان بودن، همراه با به‌روزرسانی‌های مداوم توسط جامعه توسعه‌دهندگان، یکی از گزینه‌های محبوب در بازیابی داده‌هاست. این ابزار با پشتیبانی از بیش از ۴۸۰ نوع فایل، از طیف گسترده‌ای از دستگاه‌های ذخیره‌سازی پشتیبانی می‌کند و به‌ویژه برای کسانی که به بازیابی فایل‌های فرمت‌شده یا آسیب‌دیده نیاز دارند، مناسب است.
معایب PhotoRec و محدودیت‌ها
یکی از چالش‌های استفاده از PhotoRec برای کاربران مبتدی، نبود رابط کاربری گرافیکی (GUI) است. این ابزار فقط بازیابی فایل را انجام می‌دهد و نمی‌تواند پارتیشن‌ها را بازگرداند یا دیسک‌های خراب را تعمیر کند.
۳. ddrescue: ابزار قدرتمند بازیابی داده‌های خام از دیسک‌های آسیب‌دیده در لینوکس
ddrescue یک نرم‌افزار متن‌باز برای بازیابی اطلاعات در لینوکس است که به‌طور ویژه برای نجات داده‌ها از دیسک‌های معیوب و آسیب‌دیده طراحی شده. این ابزار با کپی کردن داده‌ها از بخش‌های سالم دیسک به یک دیسک جدید، حتی در صورت وجود بخش‌های خراب، به بازیابی اطلاعات کمک می‌کند. اگر دیسک منبع دارای بدسکتور باشد، ddrescue به‌طور هوشمند آنها را نادیده می‌گیرد و در مراحل بعدی دوباره به این بخش‌ها بازمی‌گردد تا داده‌های موجود را بازیابی کند.
آخرین نسخه‌ی ddrescue را می‌توانید از سایت GNU دانلود کنید.
چگونه ddrescue در آموزش بازیابی اطلاعات در لینوکس داده‌ها را نجات می‌دهد؟
ddrescue ابتدا دیسک را بررسی کرده و با رد کردن بخش‌های غیرقابل خواندن، داده‌های قابل دسترس را کپی می‌کند. سپس به بخش‌های معیوب بازمی‌گردد و با چندین تلاش، داده‌های باقی‌مانده را از این مناطق بازیابی می‌کند. این ابزار همچنین یک فایل گزارش دقیق از وضعیت بازیابی تهیه می‌کند تا در صورت قطع عملیات، امکان ادامه بازیابی از آخرین نقطه را فراهم کند.
چرا ddrescue بهترین گزینه برای بازیابی اطلاعات است؟
از مهم‌ترین مزایای ddrescue، کارایی بالا در بازیابی داده‌های خام از دیسک‌های آسیب‌دیده و قابلیت ادامه عملیات بازیابی به کمک فایل گزارش است که این ابزار را برای فرآیندهای بازیابی طولانی مدت قابل اعتماد می‌کند. همچنین این نرم‌افزار رایگان و متن‌باز است که امکان به‌روزرسانی مداوم توسط جامعه توسعه‌دهندگان را فراهم کرده و به آن انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد.
چالش‌ها و محدودیت‌های ddrescue در بازیابی داده‌ها
ddrescue به دلیل رابط کاربری خط فرمانی که فاقد رابط گرافیکی (GUI) است، برای کاربران غیرحرفه‌ای و کم‌تجربه ممکن است چالش‌برانگیز باشد. علاوه بر این، فاقد ویژگی‌های تعمیر فایل است و صرفاً به بازیابی داده‌های خام محدود است و نمی‌تواند فایل‌های خراب یا سیستم‌های فایل معیوب را ترمیم کند.
این ابزار برای کاربران پیشرفته‌ای که آشنایی خوبی با عملیات بازیابی سطح پایین و فرمان‌های خط فرمان لینوکس دارند، مناسب‌تر است.
۴. Extundelete: ابزار ویژه بازیابی فایل‌های حذف‌شده در لینوکس
Extundelete یک ابزار متن‌باز بازیابی اطلاعات در لینوکس است که به‌طور خاص برای بازیابی فایل‌های حذف‌شده از سیستم‌های فایل Ext3 و Ext4 لینوکس طراحی شده است. این ابزار بر روی بازیابی فایل‌های منفرد که به‌طور تصادفی حذف شده‌اند متمرکز است و به بازیابی پارتیشن‌ها یا تعمیر دیسک‌ها نمی‌پردازد.
آخرین نسخه‌ی Extundelete را می‌توانید از SourceForge دانلود کنید.
چگونه Extundelete در بازیابی اطلاعات در لینوکس عمل می‌کند؟
Extundelete با دسترسی به ژورنال سیستم فایل، که تغییرات را در یک لاگ ثبت می‌کند، به بازیابی داده‌ها می‌پردازد. این ابزار از ویژگی ژورنال برای پیگیری رویدادهای حذف فایل استفاده می‌کند و با تحلیل این لاگ، می‌تواند فایل‌های حذف‌شده اخیراً را بازیابی کند. همچنین، Extundelete به اسکن بلوک‌های سیستم فایل می‌پردازد تا مناطقی را که داده‌های حذف‌شده هنوز وجود دارند شناسایی کند و تلاش می‌کند داده‌ها را در یک مکان جدید بازگرداند.
این ابزار قادر به انجام بازیابی جزئی و کامل است؛ اگر محتوای کامل یک فایل قابل بازیابی نباشد، می‌تواند هر بخش باقی‌مانده را نجات دهد تا حداکثر بازیابی داده ممکن شود.
چرا Extundelete بهترین گزینه برای بازیابی فایل‌های حذف‌شده است؟
Extundelete مزایای متعددی دارد، از جمله طراحی خاص آن برای سیستم‌های فایل Ext3 و Ext4 که امکان بازیابی کارآمد و قابل‌اعتماد داده‌ها را فراهم می‌کند. روش بازیابی مبتنی بر ژورنال این ابزار از ویژگی ثبت تغییرات سیستم فایل‌های Ext3/Ext4 بهره می‌برد و به‌ویژه برای بازیابی فایل‌های اخیراً حذف‌شده مؤثر است. همچنین، Extundelete به عنوان یک ابزار متن‌باز و رایگان، در دسترس کاربران قرار دارد و توسط جامعه لینوکس به‌روز می‌شود.
چالش‌ها و محدودیت‌های Extundelete
در حالی که Extundelete مزایای قابل‌توجهی دارد، اما محدودیت‌هایی نیز دارد. این ابزار تنها بر روی سیستم‌های فایل Ext3 و Ext4 عمل می‌کند و نمی‌تواند فایل‌ها را از دیگر سیستم‌های فایل بازیابی کند. همچنین، موفقیت بازیابی به زمان حذف فایل‌ها بستگی دارد و در صورتی که بلوک‌های داده جدید بر روی مناطق حذف‌شده نوشته شده باشند، احتمال بازیابی کاهش می‌یابد.
۵. Mondo Rescue: ابزاری جامع برای بازیابی و پشتیبان‌گیری
Mondo Rescue یک ابزار پشتیبان‌گیری و بازیابی بحران متن‌باز است که به‌طور خاص برای سیستم‌های لینوکس و یونیکس طراحی شده است. بر خلاف بسیاری از ابزارهای بازیابی که بر روی بازیابی فایل یا پارتیشن فردی تمرکز دارند، Mondo Rescue به‌طور کامل از سیستم‌ها پشتیبان‌گیری می‌کند که می‌تواند پس از خرابی، نقص دیسک یا دیگر بلایا، سیستم کامل را بازگردانی کند.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت اصلی Mondo Rescue مراجعه کنید.
نحوه عملکرد Mondo Rescue
Mondo Rescue به کاربران این امکان را می‌دهد تا پشتیبان‌گیری کامل یا افزایشی از کل سیستم خود انجام دهند که شامل تمامی فایل‌ها، پارتیشن‌ها و تنظیمات سیستم است. در صورت بروز خرابی سیستم، کاربران می‌توانند با استفاده از رسانه‌های قابل بوت (CD/DVD/USB) که Mondo Rescue ایجاد می‌کند، به محیط بازیابی وارد شوند و سیستم را از پشتیبان‌ها بازیابی کنند. این ابزار همچنین گزینه‌های بازیابی چندگانه را ارائه می‌دهد، به کاربران اجازه می‌دهد که سیستم‌ها را روی سخت‌افزار جدید یا پیکربندی‌های دیسک متفاوت بازیابی کنند.
مزایای برجسته Mondo Rescue
- پشتیبان‌گیری جامع: قابلیت انجام پشتیبان‌گیری‌های کامل از کل سیستم، شامل سیستم‌عامل، فایل‌ها و تنظیمات.
- عملکرد چندسکویی: سازگاری با انواع توزیع‌های لینوکس و سیستم‌های مبتنی بر یونیکس.
- رسانه‌های بازیابی قابل بوت: امکان بازیابی آسان حتی در شرایطی که سیستم قادر به بوت نیست، به کاربران اطمینان می‌دهد که می‌توانند سیستم‌های خود را به‌سرعت و به‌طور مؤثر بازگردانند.
چالش‌های استفاده از Mondo Rescue
- پیچیدگی راه‌اندازی: نیاز به درک عمیق از مفاهیم پیشرفته لینوکس برای پشتیبان‌گیری و بازیابی مؤثر.
- زمان‌بر بودن فرآیند: فرآیند پشتیبان‌گیری ممکن است کند باشد، به‌خصوص برای سیستم‌های بزرگ.
- عدم رابط کاربری گرافیکی: عمدتاً عمل از طریق رابط خط فرمان، که می‌تواند برای کاربران غیرتخصصی دشوار باشد.
۶. SafeCopy: ابزاری تخصصی برای بازیابی داده‌ها
SafeCopy یک ابزار بازیابی داده است که به‌طور خاص برای استخراج اطلاعات از رسانه‌های ذخیره‌سازی آسیب‌دیده یا خراب، مانند هارد دیسک‌ها، CDها، DVDها و فلش درایوها طراحی شده. این ابزار با کپی‌کردن داده‌ها از منبع آسیب‌دیده و تلاش برای دور زدن یا بازیابی سکتورهای غیرقابل خواندن، به بازیابی اطلاعات کمک می‌کند.
آخرین نسخه‌ی SafeCopy را می‌توانید از SourceForge دانلود کنید.
نحوه عملکرد SafeCopy در آموزش بازیابی اطلاعات در لینوکس
SafeCopy با استفاده از یک رویکرد ساختاریافته به بازیابی داده‌ها از درایوهای آسیب‌دیده می‌پردازد. این ابزار دارای مدیریت خطای قوی است و تلاش می‌کند چندین بار داده‌ها را از سکتورهای آسیب‌دیده بخواند و در صورت عدم موفقیت، آنها را موقتاً کنار می‌گذارد یا از روش‌های جایگزین برای بازیابی اطلاعات استفاده می‌کند. SafeCopy همچنین از یک روش چندمرحله‌ای استفاده می‌کند که در آن چندین تلاش برای استخراج اطلاعات از سکتورهای خراب انجام می‌شود، به‌طوری که حداکثر اطلاعات ممکن را در هر مرحله بازیابی کند. علاوه بر این، SafeCopy در سطح پایین کار می‌کند و به‌طور مستقیم با درایو ارتباط برقرار می‌کند و بررسی‌های فایل سیستم سیستم‌عامل را دور می‌زند، که این امکان را فراهم می‌کند تا داده‌ها را به‌طور مؤثر حتی از رسانه‌های به‌شدت آسیب‌دیده بازیابی کند.
مزایای برجسته SafeCopy
- بازیابی مؤثر از رسانه‌های آسیب‌دیده: توانایی بالا در بازیابی داده‌ها از دستگاه‌های ذخیره‌سازی فیزیکی خراب.
- مدیریت خطای انعطاف‌پذیر: این قابلیت شامل دور زدن سکتورهای خراب و تلاش مجدد برای خواندن داده‌هاست که احتمال موفقیت در بازیابی اطلاعات را افزایش می‌دهد.
- عملکرد در سطح پایین: ارتباط مستقیم با سخت‌افزار برای حداکثر بازیابی از سکتورهای خراب.
چالش‌های استفاده از SafeCopy
- عدم رابط کاربری گرافیکی: تنها از طریق خط فرمان عمل می‌کند، که ممکن است کاربران غیرتخصصی را نگران کند.
- فرآیند بازیابی کند: بسته به شدت آسیب به رسانه، فرآیند بازیابی ممکن است زمان‌بر شود، زیرا چندین بار برای خواندن از سکتورهای خراب تلاش می‌شود.
- محدودیت‌های بازیابی: امکانات آن به بازیابی داده‌ها در سطح پایین محدود می‌شود و گزینه‌هایی برای بازیابی پارتیشن یا تعمیر فایل ندارد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت اصلی SafeCopy مراجعه کنید.
۷. Redo Backup and Recovery: نرم‌افزار ساده و کارآمد برای پشتیبان‌گیری و بازیابی
Redo Backup and Recovery یک نرم‌افزار پشتیبان‌گیری و بازیابی بلادرنگ است که به‌طور خاص برای سیستم‌های لینوکس و ویندوز طراحی شده و به‌صورت منبع‌باز در دسترس می‌باشد. این ابزار با تمرکز بر سادگی، رابط کاربری گرافیکی را ارائه می‌دهد که آن را برای کاربران غیرتخصصی قابل‌دسترس می‌کند.
آخرین نسخه‌ی Redo Backup and Recovery را می‌توانید از SourceForge دانلود کنید.
نحوه عملکرد Redo Backup and Recovery در آموزش بازیابی اطلاعات در لینوکس
Redo Backup and Recovery با بوت شدن مستقیم از یک CD یا USB زنده کار می‌کند و به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون وابستگی به سیستم‌عامل نصب‌شده، به ابزار دسترسی پیدا کنند. این نرم‌افزار یک تصویر کامل از هارد درایو سیستم یا پارتیشن‌های خاص ایجاد می‌کند و این پشتیبان را بر روی رسانه‌های خارجی یا ذخیره‌سازی شبکه ذخیره می‌کند. در صورت بروز خرابی سیستم یا از دست دادن داده‌ها، Redo می‌تواند تصویر پشتیبان‌گیری‌شده را بازیابی کرده و سیستم را به حالت قبلی خود بازگرداند، حتی اگر بر روی سخت‌افزار جدیدی بازسازی شود.
مزایای Redo Backup and Recovery
- رابط کاربری کاربرپسند: طراحی ساده و گرافیکی که انجام پشتیبان‌گیری و بازیابی سیستم‌های کامل را برای مبتدیان آسان می‌سازد.
- اجرای مستقل از سیستم‌عامل: به دلیل کارکرد از یک CD یا USB زنده، نیازی به نصب ندارد و می‌تواند به‌طور مؤثر داده‌ها را حتی در صورتی که سیستم‌عامل قابل بوت نیست بازیابی کند.
- پشتیبانی از چندپلتفرمی: عملکرد بر روی سیستم‌های لینوکس و ویندوز که به افزایش انعطاف‌پذیری آن در سناریوهای محیط مختلط کمک می‌کند.
چالش‌های Redo Backup and Recovery
- محدودیت در ویژگی‌های پیشرفته: تمرکز این ابزار بر روی پشتیبان‌گیری و بازیابی پایه، بدون گزینه‌هایی برای پشتیبان‌گیری افزایشی یا بازیابی در سطح فایل. به‌روزرسانی‌های محدود: پروژه اصلی Redo
- در سال‌های اخیر به‌روزرسانی‌های عمده‌ای دریافت نکرده است که ممکن است سازگاری آن را با سخت‌افزارهای جدید محدود کند. محدودیت در مقاصد پشتیبان‌گیری: مقصدهای پشتیبان‌گیری محدود
- به درایوهای محلی و اشتراک‌های شبکه بوده و از ذخیره‌سازی ابری پشتیبانی نمی‌کند.
۸. Boot Repair: ابزار ساده برای رفع مشکلات بوت
Boot Repair یک ابزار ساده است که به‌طور خاص برای رفع مشکلات متداول بوت در سیستم‌های لینوکس طراحی شده و بیشتر بر روی مشکلات مرتبط با GRUB (بارگذار بوت استفاده‌شده توسط اکثر توزیع‌های لینوکس) و بارگذارهای ویندوز متمرکز است. این ابزار معمولاً زمانی استفاده می‌شود که یک سیستم به‌دلیل فایل‌های بوت خراب، تنظیمات نادرست پارتیشن‌ها یا مشکلاتی که بعد از نصب چندین سیستم‌عامل (تنظیمات دوگانه) پیش می‌آید، قادر به بوت شدن نیست. Boot Repair در یک محیط زنده CD/USB قرار دارد، بنابراین می‌توان آن را حتی در صورتی که سیستم‌عامل خود قابل بوت نیست، اجرا کرد.
نحوه عملکرد Boot Repair در مقاله بازیابی اطلاعات در لینوکس
Boot Repair از یک USB یا CD زنده قابل بوت کار می‌کند و دسترسی به ابزار را حتی زمانی که سیستم نمی‌تواند بوت شود، فراهم می‌کند. با یک کلیک ساده، می‌تواند به‌طور خودکار مشکلات بارگذار بوت را با نصب مجدد GRUB، رفع خطاهای فایل سیستم یا به‌روزرسانی اطلاعات پارتیشن حل کند. برای سناریوهای پیچیده‌تر، Boot Repair گزینه‌های پیشرفته‌ای را ارائه می‌دهد که به کاربران این امکان را می‌دهد تا پشتیبان‌گیری از بخش‌های بوت، تغییر تنظیمات سیستم‌عامل پیش‌فرض و تعمیر فایل‌های سیستم را انجام دهند.
مزایای Boot Repair
- محدودیت در دامنه عملکرد: Boot Repair عمدتاً بر روی مشکلات بارگذار بوت متمرکز است و به مشکلات بازیابی داده یا مسائل گسترده‌تر سیستم‌عاملی نمی‌پردازد.
- کارایی در سناریوهای پیچیده: این ابزار ممکن است در سناریوهای پیچیده، مانند خرابی شدید دیسک، همیشه مؤثر نباشد و در چنین مواردی به ابزارهای پیشرفته‌تری نیاز باشد.
- نیاز به محیط زنده: Boot Repair نیاز به یک محیط زنده دارد، به این معنی که کاربران باید یک USB یا CD قابل بوت داشته باشند، که این امر نیاز به دسترسی به یک دستگاه کارکرده دیگر برای ایجاد آن دارد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت Boot Repair مراجعه کنید.
چالش‌های Boot Repair
- محدودیت در دامنه عملکرد: Boot Repair عمدتاً بر روی مشکلات بارگذار بوت متمرکز است و به مشکلات بازیابی داده یا مسائل گسترده‌تر سیستم‌عاملی نمی‌پردازد.
- کارایی در سناریوهای پیچیده: این ابزار ممکن است در سناریوهای پیچیده، مانند خرابی شدید دیسک، همیشه مؤثر نباشد و در چنین مواردی به ابزارهای پیشرفته‌تری نیاز باشد.
- نیاز به محیط زنده: Boot Repair نیاز به یک محیط زنده دارد، به این معنی که کاربران باید یک USB یا CD قابل بوت داشته باشند، که این امر نیاز به دسترسی به یک دستگاه کارکرده دیگر برای ایجاد آن دارد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت Boot Repair مراجعه کنید.
۹. Foremost: ابزار کاروینگ فایل برای بازیابی داده‌ها
Foremost یک ابزار متن‌باز برای بازیابی فایل‌های حذف‌شده است که بر اساس هدرها، فوترها و ساختارهای داخلی داده‌ها عمل می‌کند. این ابزار که به‌طور اصلی توسط نیروی هوایی ایالات متحده توسعه یافته، به‌طور گسترده‌ای برای بازیابی داده‌های قانونی استفاده می‌شود. برخلاف ابزارهای سنتی بازیابی که به سیستم‌های فایل متکی هستند، Foremost داده‌های خام دیسک (یا تصویر دیسک) را اسکن می‌کند تا الگوهای فایل را شناسایی کند، که این ویژگی آن را حتی در زمان آسیب یا فرمت سیستم فایل مؤثر می‌سازد. به‌عنوان یکی از ابزارهای بازیابی داده در لینوکس، Foremost برای بازیابی عکس‌ها، اسناد و ویدیوها از دیسک‌های آسیب‌دیده یا پارتیشن‌های حذف‌شده بسیار مفید است.
آخرین نسخه‌ی Foremost را می‌توانید از SourceForge دانلود کنید.
نحوه عملکرد Foremost
Foremost با اسکن کردن کل دیسک به‌دنبال هدرها و فوترهای فایل شناخته‌شده عمل می‌کند، که به تعیین آغاز و پایان انواع مختلف فایل‌ها مانند JPEG، PDF و MP3 کمک می‌کند. هنگامی که این ابزار از طریق امضای یک فایل شناسایی می‌شود، Foremost آن را از داده‌های خام “کاروینگ” کرده و به مکانی مشخص ذخیره می‌کند. کاربران همچنین این امکان را دارند که فایل پیکربندی را سفارشی کرده و انواع خاصی از فایل‌ها را برای بازیابی انتخاب کنند، که این ویژگی انعطاف‌پذیری بیشتری در سناریوهای مختلف بازیابی فراهم می‌کند.مزایای Foremost
بازیابی مؤثر: Foremost به‌ویژه برای بازیابی فایل‌ها از سیستم‌های فایل آسیب‌دیده یا گم‌شده مؤثر است و انتخاب قابل‌اعتمادی در سناریوهای چالش‌برانگیز است. انعطاف‌پذیری سفارشی: این ابزار به کاربران این امکان را می‌دهد که انواع فایل‌های خاصی را برای بازیابی انتخاب کنند، که باعث افزایش انعطاف‌پذیری آن می‌شود. عملکرد سریع و سبک: Foremost به‌سرعت و به‌طور کارآمد منابع سیستم را مصرف می‌کند و این ویژگی برای حجم‌های بزرگ دیسک مفید است.چالش‌های Foremost
- رابط کاربری خط فرمان: Foremost تنها از طریق خط فرمان کار می‌کند، که این موضوع ممکن است برای کاربرانی که دانش فنی ندارند، دلهره‌آور باشد.
- محدودیت در قابلیت‌ها: این ابزار به‌طور خاص بر بازیابی فایل متمرکز است و توانایی انجام بازیابی پارتیشن یا تعمیر دیسک را ندارد.
- عدم حفظ ساختار پوشه و نام‌های اصلی فایل: Foremost پس از بازیابی، ساختار پوشه‌ها و نام‌های اصلی فایل‌ها را حفظ نمی‌کند، که این امر مدیریت فایل‌ها را پس از بازیابی پیچیده می‌کند.
۱۰. Scalpel: ابزار کاروینگ فایل برای بازیابی داده‌ها
Foremost یک ابزار متن‌باز برای بازیابی فایل‌های حذف‌شده است که بر اساس هدرها، فوترها و ساختارهای داخلی داده‌ها عمل می‌کند. نیروی هوایی ایالات متحده این ابزار را توسعه داده و به‌طور گسترده‌ای در زمینه بازیابی داده‌های قانونی از آن استفاده می‌شود. برخلاف ابزارهای سنتی بازیابی که به سیستم‌های فایل متکی هستند، Foremost داده‌های خام دیسک (یا تصویر دیسک) را اسکن می‌کند تا الگوهای فایل را شناسایی کند. این ویژگی به Foremost اجازه می‌دهد حتی در زمان آسیب یا فرمت سیستم فایل به‌طور مؤثر عمل کند. به‌عنوان یکی از ابزارهای بازیابی داده در لینوکس، Foremost برای بازیابی عکس‌ها، اسناد و ویدیوها از دیسک‌های آسیب‌دیده یا پارتیشن‌های حذف‌شده بسیار مفید است.
آخرین نسخه‌ی Scalpel را می‌توانید از SourceForge دانلود کنید.
نحوه عملکرد Scalpel
Scalpel به‌عنوان یک ابزار بازیابی داده، از تجزیه و تحلیل امضای فایل برای شناسایی و بازیابی فایل‌ها استفاده می‌کند. این ابزار از یک فایل پیکربندی بهره می‌برد که امضاهای انواع مختلف فایل‌ها را تعریف می‌کند و داده‌های خام رسانه مشخص‌شده را برای این امضاها اسکن می‌کند. هنگامی که Scalpel هدرهای فایل را شناسایی می‌کند، داده‌های موجود بین هدر و فوتر را استخراج کرده و به‌طور مؤثر فایل‌ها را از جریان داده‌های خام “کاروینگ” می‌کند. فایل‌های بازیابی‌شده سپس به یک دایرکتوری خروجی مشخص‌شده ذخیره می‌شوند و این کار مدیریت و دسترسی به داده‌های بازیابی‌شده را برای کاربران آسان می‌کند.مزایای Scalpel
- سفارشی‌سازی بالا: Scalpel به کاربران این امکان را می‌دهد که فایل پیکربندی را تغییر دهند و انواع خاصی از فایل‌ها را برای بازیابی در سناریوهای مختلف انتخاب کنند.
- کارایی و سرعت: Scalpel برای کارایی و سرعت طراحی شده است و این امکان را می‌دهد که فرآیندهای بازیابی به‌سرعت انجام شوند، حتی در مواجهه با حجم‌های بزرگ داده.
- سبک بودن: Scalpel دارای پایگاه سبکی است که آن را برای سیستم‌هایی با منابع محدود مناسب می‌سازد و در عین حال عملکرد را فدای کارایی نمی‌کند.
چالش‌های Scalpel
- رابط کاربری خط فرمان: Scalpel تنها از طریق خط فرمان کار می‌کند، که ممکن است برای کاربرانی که با عملیات خط فرمان آشنا نیستند، چالش‌برانگیز باشد.
- عدم بازیابی ساختار پوشه: Scalpel تنها بر بازیابی فایل متمرکز است و قادر به بازیابی ساختار دایرکتوری اصلی یا نام‌های فایل نیست.
- محدودیت در امضاهای فایل: اثر بخشی Scalpel به دقت امضاهای فایل وابسته است. اگر نوع خاصی از فایل در فایل پیکربندی گنجانده نشده باشد، Scalpel نمی‌تواند آن را بازیابی کند.
چگونه ابزار مناسب بازیابی اطلاعات لینوکس را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب بهترین ابزار بازیابی اطلاعات در لینوکس، ابتدا باید نوع داده‌ای را که می‌خواهید بازیابی کنید، مشخص نمایید. این داده‌ها ممکن است شامل فایل‌های حذف‌شده، پارتیشن‌های از دست رفته یا نسخه‌های پشتیبان کامل سیستم باشند. هر ابزار بر اساس نیازهای خاص طراحی شده و گزینه‌های متنوعی برای بازیابی اطلاعات ارائه می‌دهد.
سهولت استفاده از ابزار را نیز مدنظر قرار دهید. اگر به جای گزینه‌های خط فرمان، به استفاده از رابط کاربری گرافیکی (GUI) علاقه دارید، این مورد مهم است. همچنین، از سازگاری ابزار با توزیع لینوکس و سیستم فایل‌های مورد نظر خود اطمینان حاصل کنید.
در نهایت، برای اطمینان از اعتبار و قابلیت اطمینان ابزار، بررسی‌ها و نظرات کاربران در انجمن‌ها و پلتفرم‌های نقد و بررسی را مرور کنید تا بهترین گزینه را انتخاب کنید.
در ادامه، یک جدول مقایسه‌ای به شما ارائه می‌شود که ویژگی‌ها، مزایا و معایب ده ابزار برتر بازیابی اطلاعات لینوکس را خلاصه می‌کند.
ابزارهای بازیابی داده: مقایسه و انتخاب
| ابزار | نوع بازیابی | ویژگی‌های اصلی | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|---|
| TestDisk | بازیابی پارتیشن و فایل | احیای پارتیشن‌های از دست رفته و تعمیر سکتورهای بوت | رایگان، پشتیبانی از سیستم‌های فایل گسترده، بازیابی پارتیشن موثر | واجهه خطی، پیچیدگی برای ویژگی‌های پیشرفته |
| PhotoRec | بازیابی فایل | بازیابی فایل‌ها باgnore کردن سیستم فایل | بازنشر منبع باز، کارآمد با سیستم‌های فایل آسیب دیده، پشتیبانی از 480+ نوع فایل | ندارد رابط گرافیکی، نمی‌تواند ساختار پوشه را حفظ کند |
| ddrescue | بازیابی داده از دیسک‌های در حال تخریب | کپی کردن داده از دیسک‌های در حال تخریب، چشم‌انداز بد سکتورها | فعال با دیسک‌های در حال تخریب، بازیابی مبتنی بر لوگ | فقط خطی، هیچ ویژگی تعمیر فایل |
| Extundelete | بازیابی فایل از Ext3/Ext4 | استفاده از ژورنال برای بازیابی فایل‌های حذف شده | بازیابی موثر برای حذف‌های جدید، بازنشر منبع باز | محدود به Ext3/Ext4، فقط خطی |
| Mondo Rescue | بازپس‌گیری کامل سیستم و بازیابی | ایجاد بازپس‌گیری کامل سیستم | بازپس‌گیری جامع، رسانه بازیابی قابل بوت | تنظیم پیچیده، فرآیند بازپس‌گیری کند |
| SafeCopy | بازیابی داده سطح پایین | استخراج داده از رسانه آسیب دیده | عالی برای رسانه آسیب دیده، مدیریت خطای انعطاف‌پذیر | ندارد رابط گرافیکی، فرآیند بازیابی کند |
| Redo Backup & Recovery | بازپس‌گیری کامل سیستم و بازیابی | واجهه کاربری دوستانه، اجرا از CD/USB زنده | راحت برای استفاده، پشتیبانی پلتفرم چندگانه | قصور در ویژگی‌های پیشرفته، محدودیت‌های گنجایش ذخیره |
| Boot Repair | فیکس کردن مسائل بوت | فیکس کردن مسائل بوت | بسادگی، رابط کاربری دوستانه | محدودیت در دامنه، ممکن است همیشه موثر نباشد |
| Foremost | بازیابی بافر | بازیابی فایل‌ها بر اساس سر و پای | فعال بدون سیستم فایل، قابل سفارشی‌سازی | فقط خطی، محدود به بازیابی فایل |
| Scalpel | بازیابی بافر | شناسایی و بازسازی فایل‌ها بر اساس امضاء | قابل سفارشی‌سازی بالا، کارآمد، سبک | فقط خطی، بازیابی ساختار پوشه نمی‌تواند |
نکات مهم برای بازیابی موفقیت‌آمیز اطلاعات
برای اطمینان از موفقیت در فرآیند بازیابی اطلاعات، به این نکات توجه کنید:
- استفاده از ابزارهای بازیابی روی یک کپی از دیسک آسیب‌دیده: همواره سعی کنید از نسخه‌ای از دیسک اصلی برای بازیابی اطلاعات استفاده کنید تا از دست رفتن بیشتر داده‌ها جلوگیری شود.
- نوشتن داده جدید روی دیسک آسیب‌دیده را متوقف کنید: از ذخیره هرگونه اطلاعات جدید بر روی دیسکی که قصد بازیابی آن را دارید اجتناب کنید.
- ایجاد نسخه پشتیبان به‌طور منظم: برای کاهش خطر از دست دادن داده‌ها در آینده، به‌طور منظم از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.
آیا می‌توان اطلاعات را از یک دیسک فرمت‌شده بازیابی کرد؟
بله، بسیاری از ابزارهای بازیابی اطلاعات در لینوکس، مانند TestDisk و PhotoRec، قابلیت بازیابی اطلاعات از دیسک‌های فرمت‌شده را دارند. با این حال، موفقیت بازیابی به این بستگی دارد که آیا داده‌ها پس از فرمت شدن بازنویسی شده‌اند یا خیر.
آیا استفاده از ابزارهای بازیابی اطلاعات در سیستم لینوکس ایمن است؟
بله، تا زمانی که دستورالعمل‌های ابزار را با دقت دنبال کنید، بازیابی اطلاعات ایمن خواهد بود. با این حال، برای کاهش خطر از دست دادن داده‌ها، بهتر است اطلاعات بازیابی‌شده را به یک دیسک دیگر منتقل کنید.
چرا ابزار بازیابی دیسک من را شناسایی نمی‌کند؟
برای حل این مشکل:
- مطمئن شوید دیسک به‌درستی متصل و روشن است.
- با استفاده از دستورات lsblk یا fdisk -l بررسی کنید که آیا دیسک در سیستم نمایش داده می‌شود.
- اگر دیسک مشکل دارد، از ابزارهایی مانند ddrescue استفاده کنید که برای بازیابی از دیسک‌های معیوب طراحی شده‌اند.
چرا پس از اجرای ابزار PhotoRec فایل‌ها بازیابی نمی‌شوند؟
برای حل این مشکل:
- مطمئن شوید که تنظیمات یا گزینه‌های صحیح را در ابزار PhotoRec انتخاب کرده‌اید.
- بررسی کنید که نوع فایل‌های مورد نظر برای بازیابی را به درستی مشخص کرده‌اید.
- اگر داده‌ها به‌شدت بازنویسی شده باشند، ممکن است بازیابی امکان‌پذیر نباشد.
چگونه مشکلات کرش یا متوقف شدن ابزار بازیابی در حین فرآیند بازیابی را حل کنیم؟
- بررسی کنید که سیستم منابع کافی (RAM و CPU) برای اجرای ابزار دارد.
- مطمئن شوید از آخرین نسخه نرم‌افزار استفاده می‌کنید.
- اگر مشکل ادامه یافت، ابزار را از طریق یک USB زنده (Live USB) اجرا کنید تا از تداخل با سیستم عامل نصب‌شده جلوگیری شود.
چگونه فایل‌های بازیابی‌شده را پیدا کنیم؟
بسیاری از ابزارها فایل‌ها را به یک محل پیش‌فرض بازیابی می‌کنند که اغلب یک پوشه جداگانه است. برای پیدا کردن محل ذخیره فایل‌های بازیابی‌شده، به مستندات ابزار مراجعه کنید.
- در صورت استفاده از PhotoRec، توجه داشته باشید که این ابزار نام فایل‌ها و ساختار پوشه اصلی را حفظ نمی‌کند.
چگونه پس از تغییر پارتیشن، فایل‌ها را بازیابی کنیم؟
با استفاده از ابزارهایی مانند TestDisk، هنوز امکان بازیابی فایل‌ها پس از تغییر پارتیشن وجود دارد. با این حال، میزان موفقیت به‌ویژه در صورتی که پارتیشن‌های جدید داده‌های اصلی را بازنویسی کرده باشند، به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
